Definicja nieprawidłowości
Nieprawidłowość oznacza każde naruszenie prawa unijnego lub prawa krajowego dotyczącego stosowania prawa unijnego, wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego zaangażowanego we wdrażanie funduszy unijnych (realizację projektu), które ma lub może mieć szkodliwy wpływ na budżet Unii poprzez obciążenie budżetu Unii nieuzasadnionym wydatkiem.
Podmiotem gospodarczym, według prawa unijnego, jest każda osoba fizyczna lub prawna lub inny podmiot biorący udział we wdrażaniu funduszy unijnych, z wyjątkiem państwa członkowskiego wykonującego swoje uprawnienia władzy publicznej.
Definicja nadużycia finansowego
Nadużycie finansowe - zgodnie z art. 1 (1) (a) Konwencji sporządzonej na mocy art. K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich jest to jakiekolwiek celowe działanie lub zaniechanie naruszające interesy finansowe Wspólnot Europejskich w odniesieniu do wydatków, polegające na:
-
wykorzystaniu lub przedstawieniu nieprawdziwych, niepoprawnych lub niepełnych oświadczeń lub dokumentów, które ma na celu sprzeniewierzenie lub bezprawne zatrzymanie środków z budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetów zarządzanych przez Wspólnoty Europejskie lub w ich imieniu,
-
nieujawnieniu informacji z naruszeniem szczególnego obowiązku, w tym samym celu,
-
niewłaściwym wykorzystaniu takich środków do celów innych niż te, na które zostały pierwotnie przyznane.
Zgłaszanie nieprawidłowości
Stosowanie wysokich standardów uczciwości i etycznego postępowania we wszystkich procesach związanych z wdrażaniem programów Unii Europejskiej, jest jednym z kluczowych elementów tworzenia wiarygodności, zaufania oraz dbałości o dobry wizerunek funduszy europejskich.
Wszystkie państwa członkowskie zobowiązane są do opracowania skutecznych i proporcjonalnych środków zwalczania nadużyć finansowych odnoszących się do zarządzania funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi.
Wychodząc na przeciw ww. oczekiwaniom stworzono proste narzędzia do zgłaszania wszelkich nieprawidłowości dotyczących projektów finansowanych ze środków unijnych. Przekazywane sygnały o nieprawidłowościach pozwolą na wprowadzenie odpowiednich środków zaradczych oraz przyczynią się do zapewnienia najwyższych standardów realizacji projektów.
Związek Zachodniopomorskiej Strefy Centralnej przykłada dużą wagę do działania zgodnego z obowiązującymi regulacjami, zarówno w zakresie przepisów prawa, jak i procedur dotyczących realizacji poszczególnych projektów, tym samym jest stanowczo przeciwny wszelkim formom nadużyć finansowych oraz korupcji.
Co należy zgłaszać
Podejrzenie nieprawidłowości i/lub nadużyć finansowych, które dotyczą przedstawicieli Instytucji Wdrażających/Zarządzających programami unijnymi lub podmiotów realizujących projekty, w tym Beneficjentów i podmiotów upoważnionych w ramach danego projektu do ponoszenia wydatków kwalifikowanych.
W celu dbałości o zgodność działania z przyjętymi zasadami Związek Zachodniopomorskiej Strefy Centralnej udostępnił mechanizm kontroli umożliwiające anonimowe zgłaszanie nadużyć finansowych/korupcji w zakresie zadań realizowanych w ramach funduszy unijnych przez Związek Zachodniopomorskiej Strefy Centralnej.
W celu zgłoszenia nieprawidłowości należy:
- dla projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko można:
- skorzystać z formularza dostępnego na stronie internetowej: http://www.pois.gov.pl/strony/zglaszanie-nieprawidlowosci/ lub
- wysłać wiadomość na adres-mail: naduzycia.POIS@mr.gov.pl
- dla projektów realizowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego można:
- wysłać wiadomość na adres-mail: naduzyciarpo@wzp.pl lub
- bezpośrednio poinformować organy ścigania lub
- poinformować Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF):
- listownie na adres: European Commission, European Anti-Fraud Office (OLAF), Investigations+Operations, B1049 Brussels, Belgia
- przesyłają e-mail na adres: olaf-courrier@ec.europa.eu
Zasady, jakim kieruje się Instytucja Zarządzająca przy rozpatrywaniu przekazanych zgłoszeń
- Każde zgłoszenie podlega ochronie przed udostępnieniem osobom nieuprawnionym. Informacje objęte zgłoszeniem, umożliwiające identyfikację osoby dokonującej zgłoszenie, będą chronione zarówno na etapie wyjaśniania sprawy, podczas prowadzenia ewentualnych działań zapobiegawczych, jak również w przyszłości i udostępniane wyłącznie uprawnionym urzędnikom oraz funkcjonariuszom odpowiednich służb.
- Wszelkie zgłoszenia będą skrupulatnie rozpatrywane zgodnie z wewnętrznymi procedurami Instytucji Zarządzającej Programem Infrastruktura i Środowisko oraz przepisami prawa powszechnie obowiązującego.
- W przypadku wyrażenia chęci pozostania anonimowym przez osobę dokonującą zgłoszenia za pośrednictwem poczty elektronicznej, dokonywana będzie pełna anonimizacja zgłoszenia (ze zgłoszenia usunięte zostaną dane osobowe zgłaszającego i inne cechy pozwalające na identyfikację jego tożsamości) przed jej ewentualnym przekazaniem w celu wyjaśnienia sprawy.
- W przypadku zgłoszeń (głównie anonimowych), które będą niepełne i nie będzie możliwości uzupełnienia tych informacji, istnieje ryzyko, że takie zgłoszenie nie będzie mogło zostać rozpatrzone.
Praktyczne poradniki
W celu zwiększenia świadomości na temat nieprawidłowości – w tym nadużyć finansowych – Związek Miast i Gmin Pojezierza Drawskiego zaleca zapoznanie się z następującymi dokumentami:
- Nota informacyjna COCOF dotycząca przesłanek nadużyć finansowych dla EFRR, EFS i FS – dostępna na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffic/cocof/2009/cocof_09_0003_00_pl.pdf
- Wykrywanie przerobionych dokumentów w dziedzinie działań strukturalnych Praktyczny przewodnik dla instytucji zarządzających opracowany przez grupę ekspertów z państw członkowskich koordynowaną przez Dział D.2 OLAF – Zapobieganie Nadużyciom – dostępny na stronie internetowej: https://ec.europa.eu/sfc/sites/sfc2014/files/sfc-files/guide-forged-documents-PL.pdf
- Identyfikowanie przypadków konfliktu interesów w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych w ramach działań strukturalnych. Praktyczny przewodnik dla kierowników opracowany przez grupę ekspertów z państw członkowskich koordynowaną przez dział D.2 OLAF – Zapobieganie Nadużyciom – dostępny na stronie internetowej: https://www.wup.pl/images/uploads/VII.FUNDUSZE_EUROPEJSKIE/Koszalin1/Identyfikowanie_przypadk%C3%B3w_konflktu-PL.pdf
- Poradnik antykorupcyjny dla urzędników – dostępny na stronie internetowej:http://www.antykorupcja.gov.pl/ak/wydawnictwa-cba/1803,Poradnik-antykorupcyjny-dla-urzednikow.html
- Poradnik antykorupcyjny dla przedsiębiorców - Przedsiębiorca w środowisku zagrożeń korupcyjnych – dostępny na stronie internetowej: https://cba.gov.pl/ftp/publikacje/CBA_Poradnik_anykorupcyjny_dla_przedsiebiorcow.pdf
- Rekomendacje postepowań antykorupcyjnych przy stosowaniu procedury udzielania zamówień publicznych– dostępne na stronie internetowej: https://cba.gov.pl/ftp/filmy/Rekomendacje_FINALNA_13112015_v3.pdf
- Konflikt interesów w polskiej administracji rządowej – prawo, praktyka, postawy urzędników – dostępny na stronie internetowej: https://cba.gov.pl/download/1/3818/Konfliktinteresowwadministracjirzadowej-prawopraktykapostawyurzednikow.pdf
- zasady, zalecenia w zakresie przeciwdziałania i korygowania nieprawidłowości, w tym nadużyć finansowych stosowane w ramach poszczególnych programów unijnych dostępne na ich stronach internetowych.
